Pyetjet e bëra shpesh

Gjatë zgjedhjes së një familje kujdestare, merren parasysh gjendja e përgjithshme shëndetësore dhe përshtatshmëria e aplikantit dhe të gjithë anëtarëve të familjes. Kujdestari është i detyruar t’i sigurojë fëmijës së mitur kujdesin dhe akomodimin në familje, kujdesin, higjienën e përgjithshme dhe personale, ushqimin, veshjet dhe këpucët e nevojshme, të kujdeset për shëndetin e fëmijës, të kujdeset për zhvillimin, edukimin dhe edukimin e tij.

Kujdestari është i detyruar të kujdeset për plotësimin e nevojave etike, kulturore, argëtuese dhe rekreative të fëmijës së vendosur në familje, si dhe të respektojë përkatësinë etnike dhe zakonet fetare të fëmijës së vendosur.

Njëkohësisht, kujdestari është i detyruar të mundësojë vazhdimin e marrëdhënies së fëmijës me familjen e tij biologjike, nëse ka, si dhe të kujdeset dhe ta përgatisë fëmijën për takime me familjen e tij biologjike.

Fëmija vendoset në një familje kujdestare derisa të jepet një zgjidhje e përhershme për vendosjen e tij, që është kthimi në familjen biologjike ose birësimi. Ligji për Mbrojtjen Sociale jep të drejtën e kompensimit për shpenzimet e akomodimit të fëmijës dhe kompensimin për kujdestarinë.

Në përgjithësi

Kujdesi i përgjithshëm është shërbim përmes të cilit personave të akomoduar u sigurohet plotësimi i nevojave të tyre ditore, kujdesi personal, edukimi, arsimimi, zhvillimi, gjendja shëndetësore, në varësi të nevojave ditore të personit të akomoduar. Përdorues të shërbimit janë: të moshuar, fëmijë pa prindër dhe kujdes prindëror, persona me aftësi të kufizuara.

Lidhja farefisnore

Përkujdesja farefisnore është një shërbim përkujdesjeje për një fëmijë pa prindër dhe pa përkujdesje prindërore, në familjen e gjyshes, gjyshit, vëllait, motrës, xhaxhait, dajës ose tezes.

Ndërhyrëse

Kujdesi ndërhyrës është shërbimi i kujdesit afatshkurtër në një familje personash për të cilët është e nevojshme mbrojtja e menjëhershme, deri në gjetjen e formave të duhura të mbrojtjes dhe për maksimum 30 ditë. Përdorues të shërbimit janë: fëmijët pa prindër dhe kujdes prindëror, fëmijët nga familjet e konfliktit, viktimat e dhunës, viktimat e trafikimit të qenieve njerëzore dhe persona të tjerë, problemi social i të cilëve kërkon kujdes dhe mbrojtje të menjëhershme.

E specializuar

Kujdesi i specializuar është një shërbim nëpërmjet të cilit të strehuarve u ofrohet kujdes dhe mbështetje e përgjithshme për tejkalimin e problemeve sociale dhe që ofrohet nga kujdestarë të cilët kanë kryer trajnime të specializuara. Përdorues i shërbimit është: një fëmijë viktimë e dhunës në familje, një fëmijë në rrezik dhe një fëmijë në konflikt me ligjin, një fëmijë ose një person me aftësi të kufizuara.

Herë pas here

Një familje kujdestare e rastësishme ofron kujdes për një fëmijë ose një të rritur të përkujdesur në një familje tjetër kujdestare, si dhe për një fëmijë ose një të rritur me aftësi të kufizuara që jeton me një prind/kujdestar për qëllime pushimi, terapie, trajtimi dhe përfundimi detyrimet shtëpiake, familjare dhe profesionale të kujdestarit, pra prindit/kujdestarit.

Pas përfundimit të nevojës për përkujdesje të përkohshme, familja kujdestare, gjegjësisht prindi/kujdestari vazhdon të kujdeset për fëmijën ose personin.

Sipas Vendimit për çmimin e shërbimit social për vitin 2024, shuma e kompensimit mujor, e shprehur në shumën neto, është: Masa e shërbimit social për kujdestarinë në një familje kujdestare të përgjithshme është:

• 9.683 denarë në muaj për një fëmijë, kur përkujdeset një fëmijë,

• 17.065 denarë në muaj për çdo fëmijë, kur përkujdesen dy fëmijë,

• 15.305 denarë në muaj për çdo fëmijë, kur përkujdesen tre fëmijë,

• 14.041 denarë në muaj për çdo fëmijë, kur përkujdesen katër fëmijë,

13.089 denarë në muaj për çdo fëmijë, kur përkujdesen pesë fëmijë.

Çmimi i shërbimit social për kujdesin në një familje të afërm kujdestare është:

• 13.209 denarë në muaj për fëmijë, kur përkujdeset një fëmijë,
• 10619 henarë në muaj për çdo fëmijë, kur kujdesen dy fëmijë,
• 8878 denarë në muaj për çdo fëmijë, kur përkujdesen tre fëmijë,
• 7.628 denarë në muaj për çdo fëmijë, kur përkujdesen katër fëmijë,
• 6.686 denarë në muaj për çdo fëmijë, kur përkujdesen pesë fëmijë.

Çmimi i shërbimit social për kujdesin intervenues në familje tjetër është

• 20.760 denarë në muaj. Çmimi i shërbimit të kujdesit social në një familje kujdestare të specializuar është:
• 25.317 denarë në muaj për person me aftësi të kufizuara, kur përkujdeset një person,
• 21.842 denarë në muaj për person me aftësi të kufizuara kur përkujdesen dy persona,
• 22.470 denarë në muaj për fëmijë/person në rrezik.

Kujdestar mund të jetë vetëm personi i cili është në moshë madhore. Diferenca në moshë midis kujdestarit dhe personit që akomodohet duhet të jetë të paktën 18 dhe maksimumi 50 vjet. Me përjashtim, diferenca e caktuar e moshës ndërmjet kujdestarit dhe personit të akomoduar nuk i referohet nëse fëmija akomodohet në familjen kujdestare farefisnore ose nëse është në interes të fëmijës, përkatësisht personit të rritur.

Kriteret për zgjedhjen e familjes kujdestare janë:

• Mosha,
• Gjendja shëndetësore,
• Përshtatshmëria,
• Kushtet materiale,
• Kushtet e banimit dhe
• Trajnimi i kujdestarëve.

Dokumentet (kopjet) që Qendra për Punë Sociale duhet t’i dorëzojë në Qendrën për Mbështetjen e Familjeve Kujdestare janë:

• Kërkesa
• Certifikata e lindjes
• Certifikata e kurorëzimit
• Shtetësia
• Vërtetimi nga mjeku amë për gjendjen e përgjithshme shëndetësore të të gjithë anëtarëve të familjes që jetojnë në të njëjtën familje
• Dokumenti që konfirmon se nuk i është hequr ose kufizuar e drejta prindërore
• Dokumenti që konfirmon se nuk i është hequr aftësia e punës
• Dokumenti për të ardhurat totale mujore të të gjithë familjes, të fituara në të gjitha bazat, për tre muajt e fundit para parashtrimit të kërkesës
• Dokumenti për gjendjen e banimit dhe financiar të familjes
• Vërtetimi që nuk është i dënuar dhe për të gjithë anëtarët e rritur të familjes, ndërsa për të miturit vërtetim nga QPS-ja kompetente, nëse fëmijët janë të evidentuar si fëmijë në rrezik ose fëmijë kryerës të veprave penale dhe kundërvajtjeve.

Keni cilësitë për të qenë kujdestar, nëse jeni gati të pranoni fëmijë në familjen tuaj të cilit do t’i dhuroni dashuri, kujdes dhe përkushtim, duke respektuar në të njëjtën kohë të kaluarën e tij, kulturën dhe marrëdhëniet familjare.

Kujdesi kërkon njohuri, ndjeshmëri, fleksibilitet dhe vetëmohim. Nëse i keni këto cilësi, mund të kujdeseni me siguri për fëmijën dhe jeni gati për të filluar procesin.

Zakonisht, i gjithë procesi mund të zgjasë nga 3 deri në 6 muaj, por kohëzgjatja varet nga: sa shpejt do t’i përgatitni të gjitha dokumentet e nevojshme në përputhje me rregullativën ligjore, do të angazhoheni në trajnime për të fituar njohuri dhe aftësi themelore për kujdesin, do t’ju përgatitet vlerësimi për përshtatshmërinë Tuaj për kujdestar/e dhe nëse ky proces kalon pa probleme, do t’ju përgatitet akti juridik – vendimi për kujdestar.

Me marrjen e Vendimit për të zgjedhur familjen kujdestare, Ju jeni gati të akomodoni fëmijë në familjen tuaj.

Ligji për familje dhe Ligji për mbrojtje sociale të RM-së nuk diskriminon në bazë të moshës, gjinisë, racës ose përkatësisë etnike.

Kujdestar mund të jetë vetëm personi i cili është në moshë madhore. Diferenca në moshë midis kujdestarit dhe fëmijës në kujdesje duhet të jetë të paktën 18 dhe maksimumi 50 vjet. Ekziston përjashtimi nga diferenca e caktuar e moshës midis kujdestarit dhe fëmijës në kujdesje nëse fëmija akomodohet në familje kujdestare farefisnore ose nëse është në interesin e fëmijës.

Jo. Nëse jeni mbi 18 vjeç, pavarësisht nëse jeni beqar, prind i vetëm, i martuar ose jetoni në bashkësi jashtëmartesore, mund të hyni në procesin e të qenit kujdestar. Në çdo rast, të gjithë të rriturit që jetojnë në shtëpinë Tuaj duhet gjithashtu të jenë të gatshëm të marrin pjesë në të gjithë procesin.

Gjatë parashtrimit të kërkesës për kujdestar në QPS, pjesë përbërëse e dokumentacionit të kërkuar është edhe vërtetimi i të ardhurave mujore të të gjithë anëtarëve të familjes për tre muajt e fundit. Është e dëshirueshme që familja kujdestare të ketë të ardhura mujore të barazvlefshme me një rrogë mesatare.

Sipas Ligjit për mbrojtje sociale, në dokumentacionin e detyrueshëm për parashtrimin e kërkesës për kujdestar duhet të bashkëngjitni vërtetim që nuk jeni të dënuar. Personi i dënuar i cili është dënuar për vepër penale me burg më shumë se gjashtë muaj nuk mund të bëhet kujdestar. E njëjta gjë vlen për të gjithë anëtarët e rritur të familjes së tij.

Gjithashtu, personi të cilit i janë hequr ose kufizuar të drejtat prindërore nuk mund të bëhet kujdestar.

 Jo. Nëse fëmija në kujdesje nuk ka probleme shëndetësore që lidhen me jetesën pranë kafshëve shtëpiake. Megjithatë, të gjitha kafshët shtëpiake që jetojnë në shtëpi duhet të jenë në gjendje të mirë shëndetësore me dokumentacionin e vaksinimeve aktuale dhe të mos jenë të frikshme ose të rrezikshme për fëmijët në kujdesje.

Jo. Është në rregull të keni banesë ose të jetoni në banesë me qira, por është e rëndësishme të merret parasysh nëse keni hapësirë ​​të mjaftueshme për të akomoduar fëmijë. Fëmijët në kujdesje mund të ndajnë një dhomë gjumi me fëmijët tuaj ose fëmijët e tjerë në kujdesje të së njëjtës gjini, për sa kohë që kanë shtretër të veçantë për të fjetur. Ekzistojnë edhe kërkesa minimale të hapësirës fizike që duhet të plotësohen (5 m2 për fëmijë).

Si pjesë e procesit për t’u bërë kujdestar, do t’ju duhet t’i nënshtroheni kontrollit mjekësor dhe të dorëzoni vërtetim mjekësor ose raport mjekësor. Mjeku do të duhet të japë mendimin e tij për shëndetin tuaj fizik dhe emocional, pasi i referohet sigurisë së përkujdesjes për fëmijën në kujdesje ose fëmijët në kujdesje. Është gjithashtu e nevojshme që mos të ketë anëtar të familjes që vuan nga sëmundja që mund ta rrezikojë fëmijën në kujdesje.

Familja kujdestare ka të drejtën e kompensimit të shpenzimeve për fëmijën/fëmijët në kujdesje dhe kompensimit për kujdes.

Shumica e fëmijëve që hyjnë në sistemin e kujdestarisë kanë kaluar situata traumatike në jetët e tyre. Disa nga këta fëmijë mund të shfaqin probleme të sjelljes. Por, Ju si kujdestar që është pjesë e ekipit profesional, do të keni mbështetje dhe ndihmë profesionale nga profile të ndryshme të cilët mund t’ju ndihmojnë të përballeni me problemet potencialisht të vështira të sjelljes tek fëmijët.

Në Maqedoni, numri i familjeve kujdestare është më i vogël në krahasim me numrin e fëmijëve që kanë nevojë për familje kujdestare. Një numër i madh fëmijësh jetojnë në kushte që rrezikojnë jetën e tyre. Për këta fëmijë, jeta në familjen kujdestare do të nënkuptojë mundësinë për t’u rritur dhe zhvilluar si të gjithë fëmijët që kishin familjet e tyre biologjike.

Familja kujdestare i siguron fëmijës pa prindër ose përkujdesje prindërore një shtëpi të sigurt, në të cilën do të marrë kujdesin dhe edukimin e duhur për moshën dhe nevojat zhvillimore, kur nuk ka kushte për të jetuar në familjen e tij.

Fëmijët në familjen kujdestare akomodohen me vendim të Qendrës për Punë Sociale, e cila përcakton se sa kohë të gjatë do të qëndrojë fëmija në familje, në përputhje me vlerësimin e tyre për gatishmërinë e familjes biologjike dhe të fëmijës për riintegrim ose birësim.

Fëmijët në kujdesje mund të qëndrojnë në familjen kujdestare deri në moshën 18 vjeç, kur bëhen të rritur dhe nuk kanë më nevojë për familjen kujdestare ose derisa të përfundojnë arsimin e mesëm. Në rastet kur përfshihen fëmijët me vonesa në zhvillim ose me paaftësi psikofizike, atëherë mund të qëndrojnë në familjen kujdestare edhe deri në 26 vjeç, ose më shumë.

Në përputhje me kriteret ligjore për familjen kujdestare, është e domosdoshme të keni kushte minimale të banimit për të akomoduar fëmijën / fëmijët në familjen tuaj (5 m2 për fëmijë). Është e dëshirueshme të keni shtëpi ose banesë në pronësinë tuaj, por nëse jetoni në shtëpi ose banesë me qira, mund të bëheni gjithashtu kujdestar nëse keni hapësirë ​​të mjaftueshme në dispozicion për t’i përmbushur nevojat themelore të fëmijës, si dhomë të veçantë ose hapësirë ​​për shtrat të veçantë.

Trajnimi për kujdestar do t’ju ofrojë njohuri teorike rreth nevojave zhvillimore të fëmijëve dhe udhëzime se si t’i njihni nevojat zhvillimore të fëmijëve dhe si t’u përgjigjeni atyre. Gjëja më e rëndësishme është të keni dashuri, dëshirë dhe durim në mënyrë që të mund t’u përgjigjeni në mënyrë adekuate nevojave dhe sfidave.

Po. Trajnimi do t’ju ndihmojë të qëndroni profesional në rastet kur fëmija do të duhet të kthehet në familjen e tij biologjike ose të shkojë për birësim.

Po, nëse fëmija vjen nga familja që praktikon shkuarjen në kishë. Megjithatë, nëse fëmija ka besim tjetër, do të duhet t’i mundësoni t’i praktikojë zakonet sipas fesë së tij.

Në shumicën e rasteve, po. Është e rëndësishme të dini se nëse udhëtimi nënkupton daljen jashtë vendit tuaj, duhet të keni marrë më parë miratimin për udhëtim nga kujdestari i fëmijës (zakonisht ky është personi zyrtar nga Qendra kompetente për Punë Sociale).

Po. Në fakt, kjo është një nga pjesët më të vështira të kujdesit, por mund të jetë edhe misioni më fisnik që mund të keni, duke ditur se keni ndihmuar një fëmijë në përgatitjen për familjen e tij të përhershme. Me siguri do të ndiheni të pikëlluar. Kjo është e natyrshme, ashtu siç është e natyrshme që fëmija të dëshirojë të ketë familjen e tij. Përvoja jonë tregon se shumë kujdestarë mbeten të lidhur me fëmijët, pasi ata kthehen në familjen e tyre biologjike ose të birësohen, si dhe pasi të bëhen të rritur.

Është e rëndësishme të përkujtohemi se kujdestaria është mënyrë për të ndërtuar marrëdhënie të përhershme dhe përvoja pozitive me fëmijën, pavarësisht se ku ai ose ajo do të shkojë në të ardhmen.

Të gjithë fëmijët që janë pjesë e sistemit të mbrojtjes sociale janë të liruar nga participimi për të gjitha shërbimet mjekësore dhe stomatologjike, me vërtetim që marrin nga FSSHM-ja.

Në varësi të moshës së fëmijës dhe gjendjes së tij shëndetësore dhe psikofizike, parashihen kompensime monetare si shtesa për fëmijë, shtesë arsimore, shtesë e veçantë, ndihmë monetare e njëhershme, etj.

Jo. Birësimi rregullohet me rregullativë tjetër ligjore dhe është krejtësisht i ndarë nga kujdestaria.